MOTIE Geboortepapieren van Brabant

Provinciale Staten van Noord-Brabant, in vergadering bijeen op 13 november 2020, ter bespreking van Statenvoorstel 76/20 Begroting 2021

Constaterende dat:

• Het Charter van Kortenberg het grondwettelijk document was dat in 1312 in de abdij van Kortenberg werd afgekondigd door hertog Jan II van Brabant[1];
• De Charter van Kortenberg het eerste op het Europees vasteland getekende charter was dat de vrijheden van de burger omschreef, waardoor niet enkel meer de edelen bescherming genoten;
• De Blijde Inkomst uit 1356 een oorkonde was die de verhouding tussen de hertog van Brabant en zijn onderdanen verder regelde en de macht van de vorst (de hertog) beperkte door te stellen dat de hertog geen oorlog mocht voeren of belastingen mocht heffen zonder raadpleging en instemming van de steden en het gewest van Brabant;

Overwegende dat:
• Deze documenten tot in de 18e eeuw als een soort grondwet voor de Brabantse standenstaat fungeerden en als een voorloper voor de rechtsstaat worden gezien;
• De Brabanders hiermee een bestuurlijk wapen voorhanden hadden wanneer zij zich genoodzaakt zagen tegen bestuurlijke (vorstelijke) willekeur op te treden[2][3];
• Er een grote educatieve waarde van uit gaat: het vertelt niet alleen iets over de geschiedenis van ons oude hertogdom, maar vooral ook over de oorsprong van de Grondwet en onze burgerlijke grondrechten en vrijheden;
• Het voor het historisch besef en de aandacht voor de oorsprong van onze grondrechten mooi zou zijn als er in ons provinciehuis permanent aandacht zou zijn voor deze historische documenten;

Dragen GS op:
• Vanwege de politiek-historische waarde van het Charter en de Blijde Inkomst, replica’s van deze unieke en voor Brabant zo belangrijke documenten op een zichtbare en prominente plaats in het provinciehuis permanent ten toon te stellen;

en gaan over tot de orde van de dag.

Maikel Boon
Alexander van Hattem

PVV Noord-Brabant

[1] https://www.brabantserfgoed.nl/page/3305/het-charter-van-kortenberg 

[2]  Bryce Lyon, ‘Constitutionalism: a balance of power’ in: Album Helen Maud Cam. Studies presented to the International Commission for the History of Representative and Parliamentary Institutions, deel II (Louvain-Paris 1960/61) 155-183 

[3] R. van Uytven en W. Blockmans, ‘Constitutions and their application in the Netherlands during the middle ages’, in: Revue Belge de Philologie et d’Histoire 47(1969) 399-424