Voorzitter, ook bij de behandeling van deze jaarrekening wil ik vooral stilstaan bij enkele provinciale verantwoordelijkheden en bij de externe inhuur.

Om te beginnen bij die externe inhuur: Voor advies, onderzoek, inhuur, detacheringen etc kocht de provincie in 2024 voor 185 miljoen in. Exclusief de omgevingsdiensten en waterschappen is dat ruim 132 miljoen, en als we daar de notaris met 30 miljoen van afhalen resteert nog steeds 100 miljoen euro. Daarvan is bijna 9 miljoen dan ook nog weggelakt, zogenaamd vanwege de privacy. Voorzitter als er adviezen of onderzoeken ter waarden van tonnen of zelfs miljoenen worden ingekocht kan het niet zo zijn dat er geen bedrijfsnaam wordt vermeld. Ik zou dan ook graag de toezegging van GS willen in het inkoopregister alleen dan geanonimiseerd wordt als er géén KvK inschrijving is. Zodat de belastingbetaler gewoon kan zien wie de provincie, naast Smartlinks, zoal van onderzoeks- en advieswerk voorziet.

Voorzitter,
“Geen nieuw beleid.” Dat was wat Gedeputeerde Van Gruijthuijsen te kennen gaf over deze Perspectiefnota bij de commissie Sturen en Verantwoorden. Dat kán GS ook makkelijk stellen met deze Perspectiefnota in de hand, want door zo’n beetje al het lopende beleid structureel te maken, daarbij ook structureel van middelen te voorzien en ver over het graf heen te regeren wordt er ook helemaal geen ruimte geboden voor nieuw beleid. Noch voor de rest van deze bestuursperiode en zelfs niet voor de nieuwe Staten over twee jaar. ‘Geen nieuwe beleidsruimte voor PS’ zou dan ook een veel betere formulering zijn.

Voorzitter, een aantal kanttekeningen bij de voorliggende 3 voorstellen.

Als eerste het controleprotocol.

Met de verschuiving van de rechtmatigheidsverantwoording naar GS zijn de checks and balances veranderd. Tegelijkertijd heeft GS sinds 2020 het mandaat om binnen programma's zelf met budget te schuiven. Omdat de verplichte uitvoeringsinformatie in begroting en jaarrekening niet aansluit bij de programma-indeling die GS hanteert, is dat ook nog eens nagenoeg onzichtbaar voor PS.

Voorzitter, als het klinkt als staatssteun, uitziet als staatssteun en riekt naar staatssteun, dan is het dat dus ook gewoon. Ook als de lakeien van de Europese Commissie net doen alsof het dat niet is. Ik heb het hier over leningen aan Libema via de constructie LOF. Net doen alsof er veel rente moet worden betaald met een barmhartige toeslag terwijl dat geld gewoon terugvloeit naar Libema.

Goedbedoelde ambtelijke inzet ten spijt was en is het LOF een constructie voor gratis leningen aan Libema, het bedrijf van bestuurdersvriend Dirk Lips die de weg naar gratis belastinggeld feilloos weet te vinden. We hebben dat de afgelopen jaren diverse malen aangekaart, maar men kijkt liever weg.