Vervolgvragen beoogde verkoop NV MBB
Geacht college,
Gedateerd 13 mei jl. ontvingen wij uw reactie op onze statenvragen d.d. 5 maart 2025[1] over de beoogde verkoop van de NV Monumenten Beheer Brabant (MBB).
De beantwoording leidt tot een veelheid aan noodzakelijke vervolgvragen. JA21Brabant en PVV Noord-Brabant hebben dan ook de volgende vragen aan het college:
1.
Het college spreekt over een reactie die zou zijn ontvangen op de publicatie in het provinciaal blad. Kan het college meer duiding geven over de achtergrond van deze reactie (aard van de reactie, wanneer is deze ontvangen, is er al op gereageerd, etc.)?
2.
Wij verzochten het college om eventuele expertise- en/of taxatierapporten te mogen ontvangen van het college, waarop de reactie van het college luidde dat deze enkel onder geheimhouding ter inzage zouden zijn.
Kan het college uitputtend aangeven over welke documenten het college in dit kader beschikt, wat de aard van de geheimhouding exact is (per document of deel van document), wie deze wanneer heeft ingesteld, en wie deze wanneer kan opheffen?
3. Volgens het college zijn expertise- en/of taxatierapporten geheim. Tegelijkertijd heeft het college n.a.v. de vraag om de marktwaarde per pand aangegeven wat de balanswaarde per ultimo 2023 is.
a. Waarom zouden de expertise- en of taxatierapporten geheim zijn als het college tegelijkertijd de balansgegevens heeft verstrekt?
b. Wijken de balansgegevens ultimo 2024 wat betreft de waarde van de panden significant af van die van ultimo 2023? Zo ja, hoeveel en waarom?
c. Wijken de balansgegevens 2023 en /of 2024 significant af van de expertise- en/of taxatierapporten? Zo ja, hoeveel en waarom?
d. Kan het college de (voorlopige) jaarrekening 2024 van de NV MBB verstrekken? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid de voorlopige cijfers van de NV MBB te vorderen, om zodoende aan uw informatieplicht richting de volksvertegenwoordiging te voldoen? Zo nee, waarom niet?
4. Kan het college een volledig en uitputtend overzicht geven van alle betrokken actoren en stakeholders in dit dossier en hun onderlinge (financiële, bestuurlijke en personele) verbanden? Zo nee, waarom niet?
5. Op basis van uw antwoord op vraag 2 concluderen wij dat er ultimo 2023 sprake is van ongeveer 1,25 m€ achterstallig onderhoud.
a. Hoeveel achterstallig onderhoud was er ultimo 2021 en ultimo 2022, en bij welke panden?
b. Hoeveel achterstallig onderhoud is er in 2024 uitgevoerd (graag per pand weergeven)?
c. Hoeveel achterstallig onderhoud resteert er ultimo 2024?
d. Is er ultimo 2023 sprake van achterstallig onderhoud dat valt onder de specifieke zorgplicht voor Rijksmonumenten? Zo ja, hoeveel en op welke panden?
e. Is er ultimo 2024 sprake van achterstallig onderhoud dat valt onder de specifieke zorgplicht voor Rijksmonumenten? Zo ja, hoeveel en op welke panden?
f. Wat heeft het college tot op heden (uitputtend) ondernomen om ervoor te zorgen dat er geen sprake is van achterstallig onderhoud?
6. Volgens Brabants Dagblad zijn de huurders van Kasteel Maurick twee jaar geleden naar de rechter gestapt wegens achterstallig onderhoud, die hen voor het grootste deel in het gelijk heeft gesteld[2].
a. Was de provincie op de hoogte van deze rechtszaak, en zo ja, sinds wanneer precies?
b. Wat was de eventuele betrokkenheid en rol van de provincie bij deze rechtszaak?
7. Zijn er nog meer panden waarbij of waarover een rechtszaak speelt of dreigt? Zo ja welke?
8. Gezien de nu beantwoorde vragen is de totaalprijs van de panden bijna 6,4 m€. Hoe kan het college gezien die informatie volhouden dat er slechts één serieuze gegadigde zou zijn voor de koop van alle panden tegelijk?
9. Het artikel van Brabants Dagblad1 bevat nog enkele opmerkelijke passages, zoals "Na de uitspraak blijft nog een ander aspect spelen in de strijd tussen Kasteel Maurick en Landgoed Maurick. Het eerste bedrijf exploiteert het monumentale complex in Vught, het tweede is de verhuurder. Maar feitelijk zwaait BOEi er de scepter. Deze organisatie beheert tal van monumentale complexen en wordt binnenkort volledig eigenaar van Kasteel Maurick."
a. Kan het college een volledig inzicht geven van de organisatorische en juridische constructie rondom Kasteel Maurick en Landgoed Maurick, zowel qua eigendom, zeggenschap, huur, beheer, exploitatie en eventuele bijzondere contractuele bepalingen)?
b. Waarom wordt gesteld dat BOEi eigenaar wordt van Kasteel Maurick? Is dit reeds definitief?
c. Kan het college ook een volledig inzicht geven in de constructies (eigendom, zeggenschap, huur, beheer, exploitatie, bijzondere contractuele bepalingen) bij de andere panden?
10. Een andere opmerkelijk passage betreft "Al loopt dat misschien toch anders: de huurders van Kasteel Maurick hebben volgens hun contract het eerste recht van koop, zo oordeelt ook de rechter in zijn uitspraak. Nog geen van de betrokken partijen heeft hierop gereageerd."
a. Klopt het dat deze huurders inderdaad het eerste recht van koop hebben? Was het college hiervan op de hoogte?
b. Volgens de beantwoording van onze statenvragen is er bewust niet gekozen voor "gezamenlijke liquidatie". Is het college het met ons eens dat het college daarmee bewust de belangen van de huurders schaadt?
c. Zijn er nog andere betrokken panden waar bijzondere contractuele aspecten of recht op koop spelen?
11. Zijn er al eens potentiële kopers geweest (hetzij zichzelf gemeld, hetzij benaderd) voor Kasteel Maurick of een van de andere panden?
12. De rechter heeft de huurders van Kasteel Maurick op de meeste punten in het gelijk gesteld, en de verhuurder opgedragen om het achterstallig onderhoud uit te voeren.
In antwoord op onze statenvragen (vraag 2e) geeft het college aan "Voor de provincie staat het belang van de Brabantse monumenten in deze portefeuille voorop". Gezien deze heldere stellingname, waarom zou het college de panden dan uitgerekend aan BOEi willen verkopen, die als beheerder van de panden duidelijk geen goed werk[3] heeft geleverd?
13. Heeft het college verhaal gehaald bij de BV van BOEi n.a.v. het achterstallig onderhoud?
14. Volgens de jaarrekening 2023 van de NV MBB "Er zijn er geen mogelijkheden om verder onderhoud te beperken bij de verschillende panden binnen de portefeuille zonder op te treden gevolgschade (en daarmee meer kosten of minder huurinkomsten op langere respectievelijk kortere termijn), in tegendeel; er zal meer geïnvesteerd moeten gaan worden om gevolgschade te voorkomen. Voorop staat ook dat de veiligheid in de gebouwen gewaarborgd moet zijn. Ook dat vraagt een onderhoudsinspanning. Het afgelopen jaar zijn meer klachten gemeld bij MBB welke niet met eenvoudige maatregelen kunnen worden opgelost."
Gezien de stellingname van het college "Voor de provincie staat het belang van de Brabantse monumenten in deze portefeuille voorop"", hoe heeft GS gereageerd op deze passage in de jaarrekening, dan wel hoe kijkt het college tegen deze passage in de jaarrekening aan?
15. Volgens de KvK is de bestuurder van de NV Monumenten Beheer Brabant de Nationale Maatschappij tot Restaureren en Herbestemmen van Cultureel Erfgoed BV, wat de statutaire naam van BOEi is.
Sinds wanneer is BOEi de bestuurder van de NV MBB?
16. Kan het college aangeven hoe de stelling dat BOEi geen winstoogmerk zou hebben zich verhoudt tot het feit dat het een Besloten Vennootschap is, in plaats van de dan bijvoorbeeld meer voor de hand liggende rechtsvorm van een Stichting?
17. Op welke wijze wordt het aandeelhouderschap van de NV MBB door de Provincie ingevuld?
18. Graag ontvangen wij alle documenten van de aandeelhoudersvergaderingen vanaf 1 januari 2020.
19. Volgens de provinciale stukken zou NV Monumenten Beheer Brabant bestaan sinds 2015. Volgens de Kamer van Koophandel sinds 2002. Kan het college toelichten hoe dit zit?
20. In de jaarrekening 2023 van de NV MBB valt op dat de waarde van de vastgoedportefeuille in 2023 substantieel daalt:
Opmerkelijk is dat diverse panden een substantiële waardevermindering laten zien, maar uitgerekend het pand waarbij op dat moment een geschil/rechtszaak loopt wegens achterstallig onderhoud (Kasteel Maurick), blijft de waarde op papier gelijk.
a. Kan het college duiding geven aan deze mutaties?
b. Kan het college verklaren waarom de waarde van Kasteel Maurick niet gewijzigd is?
21. Inmiddels blijkt het pand ‘Lutherse kerk’ door MBB verkocht.
a. Wat is het verkoopbedrag?
b. Wie is de koper?
c. Wat zijn eventuele relevante verkoopvoorwaarden, zoals een speculatiebeding?
d. Wat zijn eventuele voordelen voor de koper zoals kredietlijnen?
e. In hoeverre wijkt dit af van de door u voorgestelde verkoop van de resterende 10 panden aan BOEi?
22. In de beantwoording op statenvragen reageert u op onze vraag hoe zich de lijst van aandeelhouders van BOEi (AM Wonen, BPD, Dura Vermeer, Green Real Estate, NEXT Real Estate, Nh1816, Stichting Oranje Fonds, Stichting Vrienden van BOEi, TBI, Vesteda, VolkerWessels) verhoudt tot het statement dat BOEi een 'ondernemende organisatie' zonder winstoogmerk zou zijn. Uw college stelt "Het is statutair geborgd dat de aandeelhouders van BOEi geen dividend ontvangen uit BOEi."
Is het college het met ons eens dat dit een wel erg naïeve insteek is, aangezien uiteraard niet het dividend, maar juist de veel grotere achterliggende belangen hier een rol spelen?
23. Gezien de gestelde schriftelijke Statenvragen naar aanleiding van de publicatie in het Provinciaal Blad alsmede het feit dat er nog anderszins reactie is gekomen op de publicatie, bent u bereid de verkoop in de pauzestand te zetten totdat er volledige opheldering is verstrekt over deze zaak, alle stukken zijn verstrekt en alle vragen zijn beantwoord? Zo nee, waarom niet?
Patricia van der Kammen, PVV Noord-Brabant
Willem Rutjens, JA21Brabant
[1] https://noordbrabant.bestuurlijkeinformatie.nl/Reports/Item/2223a5f0-8733-4a6c-8c20-e64f3ca7ed4b
[2] https://www.bd.nl/vught/na-jarenlange-frustratie-dwingt-rechter-verhuurder-kasteel-maurick-op-te-knappen~a11cd496/#:~:text=VUGHT%20%2D%20De%20verhuurder%20van%20Kasteel,aan%20de%20bak%2C%20met%20betalen